Legenda Halszki z Zamku Górków

Córka Beaty Kościelskiej i kniazia ostrogskiego Eliasza – Elżbieta przyszła na świat 19 czerwca 1539 roku. Urodziła się już po śmierci swego ojca, który opiekę nad nią powierzył kilku osobom, jednocześnie opiekunem zwierzchnim czyniąc króla Zygmunta Augusta. Elżbieta, znana powszechnie pod zdrobniałym imieniem Halszki, była dziedziczką wielkiej fortuny na Wołyniu i Ukrainie. Starania polskich, litewskich i obcych kandydatów do jej ręki utrudniała matka, zasłaniając się potrzebą zgody Zygmunta Augusta.

Wśród starających się o Halszkę znalazł się młody kniaź Dymitr Sanguszko. Uzyskał on pisemna zgodę na małżeństwo od stryja Wasyla oraz matki. Gdy matka zwlekała z wydaniem czternastoletniej córki za mąż, stryj wraz z narzeczonym zbrojnie najechał Ostróg. Przerażoną Halszkę przymuszono do poślubienia Dymitra, mimo protestów matki. Księżna Beata zaniosła skargę do króla, który skazał Dymitra „na utratę czci i gardła”. Sanguszko wraz z Halszką przekroczył granicę czeską, zamierzając schronić się na zamku rudnickim.

Fragment obrazu ‚”Kazanie Skargi”, na którym Jan Matejko uwiecznił Halszkę

Jednakże pościg panów koronnych dogonił uciekających. Wyrok na Dymitrze został wykonany, a Halszkę zwrócono matce. O jej losie zadecydował sam król, oddając rękę księżniczki Łukaszowi III Górce, wojewodzie poznańskiemu. Księżna Beata, przeciwna temu małżeństwu, zatrzymała córkę przy sobie. Gdy jednak nadszedł czas powrotu Halszki do męża, obie z matką wyjechały do Lwowa i ukryły się w klasztorze dominikanów. Przedostał się tam, zgodnie z wolą Beaty, w stroju żebraczym, kniaź Symeon Słucki i poślubił Halszkę.

Halszka

Księżna Beata sądziła, że król uzna to małżeństwo, lecz doznała zawodu. Zgodnie z rozkazem królewskim Halszka wróciła do Łukasza, który przywiózł ją do Szamotuł. Tutaj samotnie, przez 14 lat, mieszkała w baszcie. Po śmierci męża w 1573 roku, wróciła do Ostroga. Cały swój majątek zapisała stryjowi Wasylowi i jego synowi Januszowi. Dożyła końca swoich dni w Ostrogu w stanie silnej depresji psychicznej. Zmarła w 1582 roku, w wieku 43 lat.


Więcej informacji o Zamku Górków i pięknej Halszce

Żródło: www. zamek.org.pl i www.zamkipolskie.com