Ziemiaństwo to warstwa społeczna będąca kontynuacją tradycji rycerstwa i szlachty, ostatecznie ukształtowana w XIX w. W Wielkopolsce – wtedy na ziemiach zaboru pruskiego – istniały jednak inne warunki rozwoju ziemiaństwa niż na pozostałych ziemiach dawnej Rzeczypospolitej.
Myśląc o wielkopostnych zwyczajach staropolskich, warto pamiętać, że Wielki Post wypada zawsze w okresie przedwiośnia, na przednówku, kiedy to stopniowo kończyły się zgromadzone w spiżarniach zapasy, a na nowe płody długo trzeba było jeszcze czekać. Kalendarz liturgiczny niemal idealnie wpasował się w roczny cykl pór roku, ludziom zaś łatwiej było znosić niedobory żywności, gdy wiązało się to z intencją religijną.
